Tytuł: Beniowski
Autor: Juliusz Słowacki
Gatunek: poemat dygresyjny – wierszowany utwór epicki, gatunek mieszany, w którym prosta naiwna fabuła prezentująca często podróż, wędrówkę bohatera pełni funkcję drugorzędną, a prowadzi do różnorodnych refleksji w utworze najistotniejszych.
Epoka romantyczna lubiła odwoływać się do przeszłości, bardzo bliskiej – czasy konfederacji barskiej. Autor kpi sobie z bohatera, z tego, że sam za mało się nim zajmuje, że wybrał na bohatera prostego szlachcica. Autor ma bezpośredni kontakt z czytelnikiem. Ma dystans do tego co pisze, pisze ironiczno-drwiąco i taki też jest jego stosunek. Wprowadza refleksję mówiącą o krytyce jego utworu; dygresja, która odpiera ataki krytyki. Mówią o tym sugeruje bezpodstawność zarzutów. Przyczepiano się do rzeczy błahych. Ujawnia, że krytyka nie zrozumiała jego utworów. Autor broni się mówiąc, że to utwór romantyczny i ma prawo kreacji świata. Krytykuje pismo Młoda Polska – pismo katolickie, które szczególnie krytykowało Słowackiego. Jego utwory wyrastają z doświadczeń. Między wersami atakuje tych, którzy jego atakują. Po tym utworze skończyły się wszelkie ataki na Słowackiego.
Pojawia się synkretyzm gatunkowy. Każdy temat poruszony w utworze może być tematem głównym jak i pobocznym. Utwór zaskakuje bogactwem i różnorodnością problematyki. Nieustanne zmiany podejścia do prezentowanych spraw i tematów. Jedne tematy traktuje z powagą i wyniosłością a innymi szydzi. Zmiana form wypowiedzi, np. opowiadanie przemienia się w deklarację, wyznanie uczuć. Zmienia się styl wypowiedzi narratora (posługuje się barokowym nagromadzeniem i puentą, a innym razem językiem szlacheckiego zachcianka, operuje romantyczną metaforą, łączy epikę z liryką).