Futuryści – grupa działająca krótko, ale najbardziej efektownie (1918-1923). Należeli do niej Aleksander Wat, Bruno Jasieński, Anatol Stern, Tytus Czyżewski i Jerzy Jankowski. Głosili hasła całkowitego odrzucenia tradycji, pełnej dowolności środków wypowiedzi poetyckiej, zaniechania ortografii i interpunkcji (Nuż w bżuchu). Byli wyznawcami wartości nowoczesnej cywilizacji i techniki.
Ekspresjoniści – skupieni byli wokół wychodzącego w Poznaniu w latach 1917 – 1922 pisma Zdrój (współpracowali z nim pisarze młodopolscy: Przybyszewski, Kasprowicz, Przesmycki, Berrent). Nawiązywali do romantyzmu, modernizmu, korzystali z inspiracji literatury ludowej. Najważniejsi przedstawiciele tego kierunku to Józef Wittlin, autor m. in. Ekspresjonistycznych „Hymnów” i powieści, oraz Emil Zegadłowicz, autor skandalizujących powieści „Zmory i Motory” (opisywał pierwsze doświadczenia seksualne swoich bohaterów).
Skamander – grupa skupiona wokół czasopism: Pro arte et studio, Skamander, Wiadomości literackie; jej członkowie stworzyli także literacką kawiarnię Pod Pikadorem.
„Wielka piątka” skamandrytów to: Julian Tuwim, Antoni Słonimski, Kazimierz Wierzyński, Jan Lechoń i Jarosław Iwaszkiewicz.
w orbicie Skamandra pozostawały Kazimiera Iłłakowieczówna i Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. Skamandryci nie sformułowali własnego programu poetyckiego, byli grupą „programowo – bezprogramową”. Jak sami twierdzili, łączyły ich przyjaźń i talent. Według ich poezji poetą mógł być zwykły człowiek nie romantyczny wieszcz ani modernistyczny artysta – kapłan, odbiorca to każdy, kto ma odrobinę wrażliwości.
Używali języka potocznego, uznawali wprowadzania do poezji wulgaryzmów, tematy poezji były bliskie ludziom i codzienności – każdy temat może znaleźć się w poezji. Korzystali z tradycji – posługiwali się klasycznymi odmianami wiersza (stroficzny lub stychiczny, rymowany, o regularnej budowie), tworzyli wiersze nastrojowe, przejrzyste i harmonijne.
Awangarda Krakowska – należeli do niej m. in. Jan Brzękowski, Tadeusz Peiper, Julian Przyboś, Adam Ważyk. Pismem tej grupy była Zwrotnica, później Linia. Głównym teoretykiem awangardy był Peiper, autor manifestów „Nowe usta” i „Tędy”.
W przeciwieństwie do Skamandra, Awangarda Krakowska miała określony program poetycki, realizowany w twórczości poetów należących do grupy. Program Awangardy był oparty na założeniu, że świat współczesny jest całkowicie odmienny od wcześniejszego. Współczesność to epoka triumfu cywilizacji i techniki; środowiskiem człowieka stało się wielkie miasto, maszyny stanowią nieodłączny składnik ludzkiej codzienności. Wobec nowego kształtu świata musi powstać nowa sztuka, która będzie kształtować wrażliwość człowieka ery postępu technicznego.
Tzw. Druga Awangarda – nazwa odnoszona do poetów z wileńskiej grupy „Żagary” (Czesław Miłosz, Jerzy Zagórski, Aleksander Rynkiewicz, Teodor Bujnicki, Jerzy Putrament) oraz do poetów należących do Awangardy Lubelskiej (m. in. Józef Czechowicz).
Dokonania tych poetów różniły się od siebie znacznie, tym natomiast, co ich łączyło, była postawa światopoglądowa – katastrofizm. Poeci lubelscy nawiązywali do poetyki wypracowanej przez Awangardę Krakowską, wileńscy zaś zwrócili się ku symbolizmowi i romantyzmowi.