Motyw dworku

Opracowanie motywu dworku:

Pan Tadeusz – A. Mickiewicz

Dworek w Soplicowie, z drzewa, lecz podmurowany, jest ostoją polskości i dobrych szlacheckich tradycji. Jego wygląd stał się wzorem polskiego dworku. Wnętrze siedziby Sopliców wskazuje, że szanują oni tradycje narodowe. Dla Mickiewicza Soplicowo staje się symbolem szczęścia lat dziecięcych i utraconej ojczyzny. Cytaty przywołujące motyw dworku w Panu Tadeuszu:

…brama jest wciąż otwarta przechodniom ogłasza,
że gościnna i wszystkich w gościnę zaprasza…

Właśnie z lasu wracało towarzystwo całe
Wesoło, lecz w porządku…
Bo sędzia w domu dawne obyczaje chował
I nigdy nie dozwalał, by chybiono względu
dla wieku,urodzenia, rozumu i urzędu

Tymczasem na folwarku, nie uszło baczności
Że przed ganek zajechał któryś z gości.
Już konie w porządnym domu, i obrok, i siano;
Bo Sędzia nigdy nie chciał, według nowej mody
Odsyłać konie gości Żydom do gospody.

Wśród takich pól przed laty nad brzegiem ruczaju
Na pagórku niewielkim , we brzozowym gaju
Stał dwór szlachecki , z drzewa, lecz podmurowany
Świeciły się z daleka pobielane ściany
Tym bielsze, że odbite od ciemnej zieleni
Topoli, co go bronią od wiatrów jesieni
Dom mieszkalny niewielki, lecz zewsząd chędogi,
I stodołę miał wielką, i przy niej trzy stogi
Użytku co pod strzechą zmieścić się nie może
Widać że okolica obfita we zboże.

Ludzie bezdomni – S. Żeromski, cytaty o dworku:

  • …dwór w ziemię zapadły, rozwalone płoty…
  • A teraz, gdy piszę te zdanie,czuję, że tu jestem obca, cudza, samotna…
  • …szum starych topól, który mię tylekroć przerażał, gdyśmy stąd w późną noc z mamusią odjeżdżały…
  • Byłam w stajni, w oborze, na czworakach, w polu, na łące. Nie wiem,czy to jest rzeczywiste, czy złudne uspokojenie, ale czuję się tu dobrze…
  • Żadnej skłonności do płaczu,nawet wstręt do wzruszeń…
  • Dom rodzinny, cisza, opieka jakaś spokojność…

Ferdydurke – W. Gombrowicz

Wiejski dworek ciotki w Bolimowie, do którego wyjeżdża Józio wraz z Miętusem, jest dziwacznym miejscem, gdzie wuj opowiada głupawe historyjki, ciotka nieustannie wspomina dzieciństwo głównego bohatera.  Zosia okazuje się być mdłą i nudną, głupią panienką a Zygmunt, choć jak przystało na panicza, odbywa erotyczne wyprawy do wsi, jednak ugania się nie za młodymi, ale za starszymi kobietami. Dworek ciotki jest jakimś absurdalnym muzeum pseudo-szlachetczyzny.

Literatura:

  • Żywot człowieka poczciwego – Mikołaj Rej
  • Pamiętniki ? J. Ch. Pasek
  • Żona modna, Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki – I. Krasicki
  • Śluby panieńskie, Damy i huzary, Pan Jowialski – A. Fredro
  • Na dom w Czarnolesie, Pieśń świętojańska o sobótce ? J. Kochanowski
  • Pan Tadeusz – A. Mickiewicz
  • Listopad – H.Rzewuski
  • Fantazy – J.Słowacki
  • Trylogia, Rodzina Połanieckich, Ogniem i mieczem, Potop, Pan Wołodyjowski, Stary sługa, Hania, Selim Mirza – H. Sienkiewicz
  • Fortepian Szopena – C.K.Norwid
  • Trędowata – H.Mniszkówna
  • Wesele, Warszawianka – S.Wyspiański
  • Ferdydurke, PornografiaW. Gombrowicz
  • Nad Niemnem – E. Orzeszkowa
  • Przedwiośnie, Ludzie bezdomni, Wierna rzeka – S. Żeromski
  • Lalka – B. Prus
  • Ziemia obiecana – W.S.Reymont
  • Rezerwat – M.Pawlikowska-Jasnorzewska
  • Sława i chwała – J.Iwaszkiewicz
  • Granica – Z. Nałkowska
  • W małym dworku – S.I. Witkiewicz
  • Kompleks polski, Bohiń – T.Konwicki
  • Noce i dnie – M. Dąbrowska
  • Dolina Issy – Cz. Miłosz
  • Szczenięce lata – M. Wańkowicz

Przydatne cytaty:

  • Nie ma chyba rzeczy obojętniejszej niż dom, w którym się kiedyś mieszkało, i wiara, którą się straciło. Dom nadal stoi mimo iż dawny mieszkaniec zamienił się w włóczęgę, wiara dalej żyje w sercach innych ludzi – M. Kuncewiczowa