Autor: Dziady cz. 4
Tytuł: Adam Mickiewicz
Dziady cz. 4 – czas i miejsce akcji:
Akcja rozgrywa się wieczorem w dzień Zaduszny, nieokreślonego roku. Miejscem wydarzeń jest dom grekokatolickiego księdza.
Dziady cz. 4 – plan wydarzeń:
- Modlitwa Księdza i Dzieci za dusze cierpiące w czyśćcu
- Przybycie tajemniczego Pustelnika
- Krytyczne uwagi gościa o dziełach Goethego
- Opowiadanie Pustelnika o ukochanej – godzina miłości
- Pustelnik dawnym uczniem księdza – Gustawem
- Wspomnienia Gustawa z lat młodości – godzina rozpaczy
- Filozoficzne uwagi na temat świata i obrzędu Dziadów – godzina przestrogi
- Zniknięcie Gustawa
Wyznanie miłosne bohatera:
Pustelnik opowiada o swojej dawnej kochance, jej postaci, uroku oraz słodyczy pocałunków. Twierdził, że doświadczył drugiego rodzaju śmierci, czyli rozstania z ukochaną. Wspomina, że po spotkaniu z kochanką stały się dla niego ważne jedynie ich wspólne spotkania i rozmowy. Po chwili wyrzuca jej niestałość, próżność i chciwość, teraz żyje w pałacu. Później przebija się sztyletem.
Romantyczne przesłanie tekstu:
- Miłość sprowadziła nieszczęście
- krytyka religii
- ludowość
Dziady wileńsko-kowieńskie jako dramat wczesnoromantyczny
To utwory wczesnoromantyczne, nie do końca zapowiadają nadejście dramatu romantycznego.
Dramat cechy klasycystyczne:
- zasada 3 jednosci
- ciągłość akcji
- katharsis
- stała obecność chóru
- nie więcej niż 3 osoby występują jednocześnie
- konflikt tragiczny
- brak dokładnego podziału (trójdzielność tekstu)
- zasada decorum – nie występuje
- elementy plebejskie
Typowo romantyczne cechy:
- Bohater uwikłany sytuacyjnie
- motyw samobójstwa
- ludowość (obrzęd, fantastyka)
- irracjonalizm romantyczny jako filozofia nowej epoki