Zapożyczenia językowe

Są one świadectwem licznych kontaktów politycznych i kulturalnych Polski z innymi krajami.

  • Czeski, za pośrednictwem którego nasz język wzbogacił się o wyrazy związane ze sprawami wiary, religii (kościół, ołtarz, msza, opat), sprawami politycznymi i kulturalnymi – wpływy powodowały zmianę fonetycznej postaci wyrazów polskich (wiesiele – wesele, sierce – serce), innymi zakresami tematycznymi – wyrazy „kmieć” oznaczały człowieka poddanego, wieśniaka, od XIV w. oznaczały człowieka niższego stanu. Wpływy z czeskiego zamierają w XVI w. Przestaje on być językiem wzorcem w związku z renesansowym przekonaniem o ważności języka polskiego.
  • Niemcy – język niemiecki, zapożyczenia z tego języka pojawiają się w XII i XV w. w związku z osadnictwem niemieckim na ziemiach polskich, dotyczy: sądownictwa (czynsz, hołd), organizacji miast i wsi (gmina, wójt, rynek, bruk), wojska(żołnierz, rycerz) .Najstarsze zapożyczenia z niemieckiego występują do dziś, np: chleb, deska, kościół, lekarz, misa, wino. Okres średniopolski – w tym okresie nasze kontakty z innymi krajami znacznie się rozszerzyły, zatem zwiększyła się grupa języków przekazująca nam swoje słownictwo.
  • Łaciński – stał się językiem elity intelektualnej, kościoła, dyplomacji, administracji, np.: akademia, akt, recepta, aparat, kolumna.
  • Ruski – (XV-XVI w.) za panowania Jagiellonów, np. chłystek, hołota, serdak, chwat
  • Tatarski – w związku z walkami, np: basza, buława, kobza, kajdany, ułan
  • Włoski – (XVI – XVIIw.) dzięki kontaktom z uniwersytetami, dzięki małżeństwu Zygmunta Starego z Boną. Pożyczki dotyczą: sztuki, rozrywki, ubiorów, ogrodów, wojska, kuchni, np: bank, bankiet, fraszka, kalafior, szpada, torf
  • Francuski (XVII w.) głównie na dworze królewskim, ale zapożyczenia nie są liczne: awangarda, batalia, batalion, fryzjer, szarża nasiliły się w XVII w. za panowania Sasów, w okresie oświecenia francuski panował w strefach dyplomacji i arystokracji.
  • J. niemiecki – wiek XX – wpływ wojny i okupacji, np: gestapo, esesman
  • J. angielski – terminologia sportowa (boks, jacht, finisz, sport, trener), muzyka (blues, jazz, rock), przedsiębiorczość (menager, marketing, dealer) .
    Zapożyczeń nie da się uniknąć, są naturalne dla języka, nie powinno się ich jednak nadużywać, ale też nie wolno ich próbować usunąć, bo wzbogacają język