Wizja Napoleona w odwrocie spod Moskwy – Jerzy Kossak

Tytuł: Wizja Napoleona w odwrocie spod Moskwy

Autor: Jerzy Kossak

Data powstania: 1927 r.

Olej na płótnie

Miejsce przebywania: Muzeum Narodowe w Warszawie

  • Jerzy Kossak zaliczał się już do trzeciego pokolenia wybitnych malarzy z tej rodziny – po dziadku Juliuszu i ojcu Wojciechu. Jako spadkobierca nazwiska i tradycji malarskiej kontynuował tematy wcześniej wyeksploatowane przez ojca, czyli między innymi tematykę napoleońską.
  • Najsłynniejszym, najbardziej popularnym, a także najczęściej powielanym przez samego autora w różnych latach i wielu formatach był obraz zatytułowany Wizja Napoleona w odwrocie spod Moskwy. Olej na płótnie z 1913 r. nawiązywał do nieudanej wyprawy na Rosję z 1812 r.
  • Na początku uwagę przykuwa kilku jeźdźców na pierwszym planie. Jednym z nich jest Napoleon, ma pochyloną głowę, jest lekko przygrabiony, odnosimy wrażenie, że doskwiera mu chłód. Podobnie jak pozostałym żołnierzom, licznie maszerującym w oddali, jakby na drugim planie obrazu. Pamiętajmy, że rosyjska zima i nieprzygotowanie na nią francuskich żołnierzy przyczyniło się w znacznym stopniu do porażki Napoleona. Najlepiej przygotowani do trudnych warunków okazali się Polacy. Jedynie polska kawaleria była w stanie walczyć z kozakami, odpierając ich dokuczliwe ataki. Szwoleżerowie Gwardii (dwóch jeźdźców na przedzie – mają inne czapki) stanowili w czasie odwrotu osobistą eskortę Cesarza i wielu jego marszałków, co także możemy zauważyć na obrazie. Gama barw nie jest zbyt rozbudowana, nie licząc biało-żółtego śniegu dominują brązy oraz odcienie czerni i szarości. Więcej żywych barw dostrzegamy w oddali, na trzecim planie, gdzie wyraźnie widać głowę Sfinksa. Jak można się domyślać Kossak czyni tu pewne nawiązanie do bitwy pod piramidami z 1798r.
  • Na jednym obrazie mamy wielką porażkę i wspomnienie zwycięstwo Napoleona.

Obraz Wizja Napoleona w odwrocie spod Moskwy:

Źródło: Jerzy Kossak Kraków 1886 – Kraków 1955, http://www.pinakoteka.zascianek.pl/Kossak_Jerzy/Images/Wizja_Napoleona.jpg (08.09.2011)