Ramy czasowe:
Najwcześniej renesans zawitał do Włoch, już w drugiej połowie XIV i trwał co najmniej do pierwszej połowy XVI w. Od XV do połowy XVII w. zawitał do innych krajów Europy zachodniej, północnej i środkowej. Za jego początek często uznaje się rok 1450, czyli wynalezienie druku przez Gutenberga oraz rok 1453, czyli upadek Konstantynopola a niekiedy także rok 1492, czyli odkrycie Ameryki przez Kolumba. Najpóźniej renesans kończy się w Anglii – początek XVII w.
W Polsce renesans nazywano złotym wiekiem kultury polskiej, co wynika z licznych doniosłych wydarzeń w dziedzinie kultury i sztuki. Początek renesansu przypada na czasy panowania dynastii Jagiellonów, czyli około 1450r. kiedy to Polska uchodziła za jedną z potęg Wschodniej i Zachodniej Europy. Często za jego datę początkową podaje się rok 1543, czyli moment wydania dzieła Kopernika O obrotach ciał niebieskich. Renesans kończy się w I połowie XVII w. (lata 30.) Wraz z nową włoską królową Boną, żoną Zygmunta Augusta do Polski przybyło wielu uczonych, muzyków i architektów.
Nazwa epoki:
Pochodzi z języka włoskiego – rinascitia i znaczy tyle co odrodzenie człowieka. Wymiennie z terminem renesans używa się terminu odrodzenie. Przemiany dotyczyły wszystkich dziedzin życia, ideologii, filozofii, piśmiennictwa, literatury, sztuki a nawet człowieka. Renesans stoi w opozycji do średniowiecza a nawiązuje do starożytności, w szczególności greckiej i rzymskiej, którą na nowo odkryto. Według przedstawicieli renesansu w średniowieczu panowała ciemnota i zacofanie. Renesans epoka rozwoju i rozkwitu oraz odwagi i śmiałości głoszonych poglądów.
Pojęcia po raz pierwszy użył malarz i historyk włoski Giorgio Vasari (1511-1574).