Powieściopiarze okresu romantyzmu

Powieściopisarze okresu romantyzmu:

  • Powieść podejmowała tematykę obyczajowo-społeczną oraz historyczną
  • Reprezentowała różne odmiany realizmu
  • Europejscy powieściopisarze: Scott, Balzac, Stendhal, Dickens i Gogol
  • Jean Paul – niemiecki powieściopisarz
  • rozkwit gatunku w II połowie XIX w.

Najwybitniejsi powieściopisarze polskiego romantyzmu:

Fryderyk Skarbek (1792-1866)- polski sternista i walterskotysta, Pan Starosta (1826)

Józef Korzeniowski (1797-1863) – realista, autor Kollokacji (1847) i Krewnych (1857)

Józef J. Kraszewski (1812-1887) – czołowy powieściopisarz polski

Józef Dzierzkowski (1807-1865) – twórca powieści drukowanej w odcinkach, autor Salonu i ulicy (1847)

Michał Czajkowski (1804-1886) – piewca kozaczyzny, autor Wernyhory (1838)

Narcyza Żmichowska (1804-1886) – Poganka (1846)

Zygmunt Kaczkowski (1825-1896) – twórca cyklu powieści historycznych, pt. Ostatni z Nieczujów (6 tomów)

Walery Łoziński (1837-1861)- twórca powieści sensacyjno-przygodowej, autor Zaklętego dworu (1859)

Ludwik Sztyrmer (1809-1886) – podejmował problem psychoanalizy i obłędu, Powieść nieboszczyka Pantofla (1844)

Henryk Rzewuski (1791-1866) – autor powieści historycznych, twórca gawędy szlacheckiej, autor cyklu o konfederacji barskiej, pt. Pamiętniki Soplicy (1839)

Gawęda szlachecka:

  • przedstawienie środowiska szlacheckiego
  • wprowadzenie postaci opowiadającej – szlachcic
  • prymitywne opowiadanie, które charakteryzuje narratora i środowisko
  • uwydatnienie sympatii narratora wobec świata przedstawionego

Kontynuatorzy Rzewuskiego, którzy uprawiali gawędę szlachecką:

  • Ignacy Chodźko
  • Zygmunt Kaczkowski
  • Wincenty Pol
  • Władysław Syrokomla

Józef Ignacy Kraszewski (1812-1887) – wybitny powieściopisarz romantyczny. Nazywany człowiekiem – instytucją. W okresie niewoli prowadził działalność społeczną i pisał, dzięki czemu pozyskiwano informacje o Polsce i świecie.

Trzy typy działalności piśmienniczej Kraszewskiego:

  • artystyczna – powieściopisarz, poeta, dramaturg,
  • naukowa – badacz przeszłości narodu, dziejów literatury
  • publicystyczna – współpracownik prawi całej współczesnej mu prasy polskiej.

Pisał na tematy ludowe (Ulana, Chata za wsią, Historia kołka w płocie), historyczne (Hrabina Cosel, Starosta warszawski) i społeczno-obyczajowe, jego twórczość liczy kilkaset tytułów.

Powieściopisarze europejskiego romantyzmu:

Twórcy powieści opartej na obrazowaniu rzeczywistości:

  • Dickens – Anglia,
  • Balzac – Francja,
  • Gogol – Rosja.

Powieść stała się moralnym obrazem epoki, odtwarzano ludzkie życie, nawet warstw niższych, współczesność. Powieść kierowano do większej liczby czytelników, dramatyczna forma, pozory życie i prawda. Daje wielkie pole do popisu autonomii.