Pozytywizm

Czas trwania epoki:

EUROPA 1850-1880

POLSKA 1863-1891

Nazwa epoki:

Pozytywizm swoją nazwę zawdzięcza kierunkowi filozoficznemu zapoczątkowanemu  przez Augusta Comte’a autora „Wykładu filozofii pozytywnej (1830-42). Stworzył teorię filozofii pozytywnej. Pozytywny to jego zdaniem:

  • realny, zaprzeczający wszystkiemu, co cudowne
  • użyteczny, służący konkretnym celom
  • pewny i ścisły
  • względny (relatywny), co oznacza przeciwstawienie się wszystkiemu co absolutne.

Pozytywizm cechuje nastawienie socjologiczne, skupiające uwagę badacza i filozofii na jednostce, jako cząstce społeczeństwa i ludzkości. Tak pojmowany pozytywizm rozwinął się głównie w Anglii. Jego przedstawicielami byli:

  • John Stuart Mill,
  • Herbert Spencer,
  • Henry Thomas Buckle.

Założenia nurtu opierały się na zaufaniu do nauki, na metodzie empirycznej i na wiedzy przyrodniczej. Podstawowe założenia pozytywizmu były antyfeudalne. Pozytywistów łączyła niechęć do metafizyki i przekonanie, że ewolucja i postęp są nieuniknione.