Motyw kot – pies

Kot i pies – Są zwierzętami domowymi z rodziny ssaków. Wśród psów występują liczne rasy, różne pod względem wyglądu i wielkości.

Pies uznawany za przyjaciela człowieka. Na temat obu zwierząt bardzo dużo związków frazeologicznych, np. drzeć z kimś koty, kupować kota w worku, wykręcić kota ogonem, tyle, co kot napłakał, spadać jak kot na cztery łapy; wierny jak pies, jak psu z gardła wyjęty, pies z kulawą nogą nie przyjdzie, żyć jak pies z kotem, czuć się jak zbity pies, zejść na psy, tu leży pies pogrzebany.

Kot został oswojony ok. 4000 p.n.e. w Nubii, w Egipcie pojawił się ok. 2000 p.n.e. jako zwierzę domowe, otoczone czcią. Egipską boginię radości i zabawy, Bastet, przedstawiano jako kobietę z głową kotki lub kotkę z głową kobiety. W starożytnej Grecji koty były rzadkością. W większej liczbie koty pojawiły się w Cesarstwie Rzymskim, bardzo je szanowano w przeciwieństwie do psów, bo nie płaszczyły się przed człowiekiem i zachowywały niezależność (do dziś związek frazeologiczny: chodzi jak kot, własnymi drogami). W średniowiecznej Europie były rzadkością, bo według ówczesnego przesądu diabeł chętnie po jawiał się na ziemi w postaci czarnego kota, toteż wyobrażano go sobie jako towarzysza czarownic.

Pies jest najstarszym zwierzęciem domowym, rozpowszechnionym na całym świecie, pochodzącym od wilka lub szakala. Był towarzyszem człowieka, jego obrońcą i pomocnikiem (stąd związek frazeologiczny: wiemy jak pies). Święte psy trzymano np. w sanktuańum Asklepiosa w Epidaurze, gdzie miały leczyć chorych lizaniem. W sztuce średniowiecza pies symbolizuje wierność. Homer „Odyseja” – Gdy po dwudziestoletniej nieobecności Odys pojawił się wreszcie w domu, jego pies, Argos, kiedyś wspaniały pies myśliwski, obecnie stary, wzgardzony, oblepiony wrzodami, niewidomy, poznaje swego pana, wita go radośnie i umiera.

Motyw kot – pies – Literatura

PIES / W: SŁOWNIK motywów literackich / red. Agnieszka Nawrot et al.; oprac. haseł Teresa Kosiek et al. ? Kraków: Wydawnictwo ?GREG?, 2004. ? S. 250 ISBN 83-7327-394-8