Mit o Prometeuszu

Mit o Prometeuszu

Prometeusz był jednym z tytanów. Ulepił z gliny zmieszanej ze łzami figurę, dał jej duszę z ognia niebiańskiego wykradzionego rydwanu słońca. Człowiek był jednak słaby, nagi i bezbronny. Prometeusz więc aby polepszyć los ludzkości, którą bardzo ukochał wykradł bogom ogień olimpijski i zniósł go na ziemię.

Widząc bezbronność ludzi zszedł na ziemię i nauczył ich posługiwać się ogniem. Po tym bogowie zesłali na ziemię Pandorę (z gr. pan – wszystko i doron – dar), gdyż była darem dla ludzi od wszystkich bogów. Była piękną kobietą, którą każdy z bogów obdarzył jakąś wartością. W posagu otrzymała szczelnie zamkniętą puszkę. Hermes zaprowadził Pandorę pod drzwi Prometeusza, ten jednak czując podstęp odprawił ją.

Pandorę przygarnął brat Prometeusza, Epimetusz który mimo ostrzeżeń brata otworzył puszkę, która przyniosła ze sobą wszystkie troski, smutki i choroby. Prometeusz także postanowił pokonać bogów podstępem. Zabił wołu i podzielił go na części. Jedną stanowiło mięso owinięte skórą, a drugą kości z tłuszczem. Zeus miał wybrać, który worek będzie dla niego  składany w ofierze – wybrał ten z tłuszczem. Od tego czasu mięso było dla ludzi, a tłuszcz i kości przekazywano bogom w ofierze.

Bóg strasznie się rozzłościł i  kazał  go przykuć do skał Kaukazu i codziennie zgłodniały orzeł wyjadał mu wątrobę, która stale odrastała. Po tym wszystkim ludzie stali się źli i podstępni, a Dzeus ukarał ludzi potopem. Ocaleli jedynie Deukalion i Pyra, którzy rzucając za siebie kamienie odbudowali rodzaj ludzki, ponieważ z kamieni powstawali mężczyźnie i kobiety. Prometeusza ocalił Herakles podczas jednej z 12 prac.

Plan wydarzeń mitu o Prometeuszu

  1. Stworzenie człowieka z gliny i łez
  2. Kradzież ognia z Olimpu dla ludzi
  3. Nauczenie posługiwania się ogniem
  4. Ukaranie Prometeusza
  5. Zesłanie Pandory z Puszką
  6. Otwarcie puszki przez Epimetusza i Pandorę
  7. Opanowanie świata przez choroby i smutki
  8. Zemsta Prometeusza – złożenie ofiary z woła
  9. Odwet Zeusa – przykucie Prometeusza do skał Kaukazu, gdzie orzeł wyjada mu wątrobę
  10. Przepowiednia wyroczni delfickiej
  11. Odrodzenie narodu ludzkiego

Zasługi Prometeusza

  • Nauka o liczbach
  • Najprzedniejsza wiedza
  • Oswoił zwierzęta
  • Zaprzągł konia do wozu
  • Na słone morze spuścił statki
  • Dał lekarstwa
  • Wynalazł zioła kojące ból
  • Znalazł na ziemi metale, nauczył ludzi je wydobywać i uprawiać ziemię
  • Nauczył ludzi wróżbiarstwa, polowania i rybołówstwa

Cechy Prometeusza

  • miłość do ludzi
  • cierpienie i poświęcenie dla ludzi
  • spryt
  • mądrość
  • odwaga
  • odpowiedzialny za ludzi
  • altruista – osoba, które bezinteresownie poświęca się dla innych
  • dobry
  • odpowiedzialny – stworzył ludzi, a potem opiekował się nimi, np. dał im ogień

Prometeizm – poświęcenie się dla innych ludzi, niezgadzanie się na zło i niesprawiedliwość.

Nawiązania do mitu o Prometeuszu

  • Dziady cz. III – A. Mickiewicz
  • Grób Agamemnona – J. Słowacki
  • Ludzie bezdomni – S. Żeromski
  • Stary Prometeusz – Z. Herbert