Tytuł: Fircyk w zalotach
Autor: Franciszek Zabłocki
Czas i miejsce akcji: dworek pod Warszawą, którego właścicielem jest Aryst, w czasach współczesnych autorowi.
Fircyk to komedia składająca się z trzech aktów. Już w pierwszym akcie czytelnik poznaje głównych bohaterów, dzięki rozmowie służących: Świstaka i Pustaka. Fircyk znaczy lekkoduch, trzpiot, to zalotnik, bawidamek, hazardzista, łowca posagów, bardzo błyskotliwy za sprawą intelektu, czarowi i pięknej wymowie. Fircyk wychwala strój, wygląd Podstoliny. Przedstawia swoje zalety, walory i wyraża chęć poświęcenia się. Przyrównuje ukochaną do Bogini. Odwołania mitologiczne nadają jego wypowiedziom charakter patetyczny. Chwali ducha i intelekt, wspomina nawet o swoich kobiecych podbojach. Próbuje wmówić Podstolinie, że to ona go kocha. Uznaje się za autorytet w sprawie gustów kobiecych.
Plan wydarzeń w Fircyku:
Akt 1
- Dwójka służących (Świstak i Pustak) a zarazem dobrych przyjaciół, spotyka się w domu Arysta i zaczyna opowiadać o swoich panach
- Do domu Arysta przybywa Fircyk, który wcześniej sporo pieniędzy grając w karty, usiłuje uwieść Podstolinę (wdowa)
- Podstolina zaczyna odwzajemniać uczucia ale nie okazuje tego młodzieńcowi
- Fircyk zwierza się Arystowi ze swojej tragicznej sytuacji finansowej, a następnie ogrywa go na 900 dukatów
- Aryst odreagowuje złość na służącym
Akt II
- Fircyk zwierza się Arystowi z małżeńskich planów, ale nie zdradza, że chodzi o Podstolinę
- Fircyk zleca Świstakowi zorganizowanie uczty
- Podstolina chłodno traktuje Fircyka, więc ten przypuszcza, że kocha innego
- Podstolina zwierza się Klarysie, że się zakochała ale nie mówi w kim
- Klarysa dowiedziała się od Fircyka, że kocha Podstolinę. Zdradza, że Podstolina zwierzyła mu się z miłości do pewnego młodzieńca, a tym samym Fircyk jest pewien, że ma rywala. Klarysa obiecuje pomóc Fircykowi
- Aryst podejrzewa swoją żonę o romans z Fircykiem
Akt III
- Świstak i Pustak narzekają, że ich przygotowania do zabawy były nadaremne
- Aryst opowiada Podstolinie o planach ożenku Fircyka
- Podstolina wypytuje Świstaka, co zamierza Fircyk. Obawia się, że zakochał się w pewnej bogatej hrabinie z Warszawy
- Ostatecznie rozmowa Fircyka i Podstoliny rozjaśnia całe zamieszanie, zakochani zaręczają się. Fircyk żartuje z kontraktu ślubnego
Rokokowa miłość:
Fircyk to młody kawaler, który pozyskał względy Podstoliny tylko flirtem rokokowym (sposób uznający ogromną ornamentykę słów). Fircyk to postać negatywna na początku utworu. Sam pada ofiarą, gdyż zakochuje się w Podstolinie. Fircyk, który był uwodzicielem i łamał niewieście serca sam wpada w sidła, które dotąd zastawiał na kobiety. Dlatego wybaczmy mu jego wady i przebiegłość.