Na skróty
Opracowanie motywu rycerza:
Etos rycerski – zbiór zasad obowiązujących rycerzy: odwaga, szlachetność, dbałość o cześć, kalos kagathos (piękny i dobry, to grecki ideał człowieka, łączy w harmonijną całość piękno cielesne, duchowe i moralne), dbałość o cześć i pragnienie sławy.
Iliada – Homer
Wojownicy spod Troi stanowią pierwszy w literaturze europejski wzór rycerza. Ich cechy charakterystyczne to:
- pochodzą z wysokiego rodu,
- wyróżniają się urodą i nadludzką siłą fizyczną,
- ważna jest dla nich broń,
- wierni i oddani w przyjaźni,
- doskonale potrafią walczyć,
- korzystają z tego, co daje im życie (kobiety, zabawy),
- boją się silniejszego przeciwnika,
- najważniejsze jest zwycięstwo, nie koniecznie uczciwe,
- bogowie wpływają na ich losy,
- oddają cześć zmarłym,
- ich los zależy od fatum.
Uważam, że ideał wojownika, z którym spotykamy się pod Troją jest bardzo bliski obecnym wyobrażeniom o rycerskości.
Oprócz Achillesa i Hektora największymi wojownikami są także Agamemnon, Odyseusz, Nestor, Menelaos i Diomedes. Są wyidealizowani i wyolbrzymieni, co jest typowe dla herosów, rządzi nimi namiętność i chęć zemsty, nie są etyczni, gdyż chcą zginąć w chwale. Zawsze walczą do końca mimo, że wiedzą iż wynik walki został z góry przesądzony przez bogów.
Literatura:
- Biblia
- Mitologia
- Iliada, Odyseje – Homer
- Pieśń o Rolandzie
- Kronika polska Galla Anonima
- Pieśń o spustoszeniu Podola przez Tatarów – J. Kochanowski
- Transakcja wojny chocimskiej – W. Potocki
- Pamiętniki – J. Ch. Pasek
- Giaur – G. G. Byron
- Mazurek Dąbrowskiego – J. Wybicki
- Konrad Wallenrod, Śmierć pułkownika, Reduta Ordona, Grażyna, Pan Tadeusz – A. Mickiewicz
- Kordian, Balladyna, Beniowski – J. Słowacki
- Nie-boska komedia – J. Krasiński
- Lalka, Faraon – B. Prus
- Nad Niemnem, Gloria victis – E. Orzeszkowa
- Trylogia, Krzyżacy – H. Sienkiewicz
- Wesele – S. Wyspiański
- Przedwiośnie – S. Żeromski
- Noce i dnie – M. Dąbrowska
- Żołnierz polski – W. Broniewski
- Pieśń o żołnierzach z Westerplatte – K.I. Gałczyński
- Popiół i diament – J. Andrzejewski
Film:
- Gladiator – reż. R. Scott
- Władca Pierścieni – reż. P. Jackson
Przydatne cytaty:
- Niektórzy stają się naukowcami, tak jak inni żołnierzami, dlatego tylko, że nie nadają się do niczego innego – Georg Christoph Lichtenberg
- Dla sowieckiego żołnierza ucieczka z pola walki wymaga więcej odwagi niż stanięcie do niej! – Józef Stalin