Piotr Skarga

Piotr Skarga = Piotr Powęski (1536-1612) urodził się w Grójcu koło Warszawy w rodzinie szlacheckiej a zmarł w Krakowie. Pisarz, teolog, kaznodzieja, mistrz prozy retorycznej, jezuita. Pochodził z drobnej szlachty osiadłej na Mazowszu. Studiował w Akademii Krakowskiej, gdzie po dwóch latach otrzymał tytuł bakałarza. W 1555r. został kierownikiem szkoły parafialnej w Warszawie. W 1564r. uzyskał święcenia kapłańskie we Lwowie. W 1565r. został kanclerzem kapituły lwowskiej oraz kaznodzieją katedralnym. Zasłynął tam oracjami skierowanymi przeciwko heretykom. Następnie studiowała w  Rzymie, gdzie w 1569r. wstąpił do zakonu Jezuitów. W Polsce zasłynął jako działacz w szkolnictwie jezuickim. Cenił go Stefan Batory, który w 1579r. został rektorem powołanej przez  niego Akademii Wileńskiej.Zygmunt III Waza powołał go w 1588r. na nadwornego kaznodzieję. Zakładał nowe kolegia i bractwa swojego zakonu. Był przeciwnikiem kontrreformacji, toteż nie popierał tolerancji religijnej i innowierców.

Najsłynniejsze dzieło to Żywoty świętych i pochodzi z 1579r. Był zwolennikiem stronnictwa królewskiego. Głosił hasła reformy ustroju w duchu umiarkowanego absolutyzmu. Napisał także Kazania sejmowe, które ukazały się w tomie Kazania na niedzielę i święta z 1587r. Skarga był niechętny przywilejom szlachty, bronił źle traktowanych chłopów. Jego rozważania etyczne doprowadziły do osłabienia wpływów izby poselskiej i zwiększenia roli senatu w Polskim sejmie. Nazywano go wieszczem i prorokiem a także żarliwym obrońcą Ojczyzny-Matki. Jego utwory są pełne ekspresji, przekonuje i porywa.

Portret Skargi przedstawił Jan Matejko, w swoim słynnym obrazie z 1864r